SPRAWOZDANIE Z PRACY KONSULTY KWPŻZZ w latach 2002 -2005

Wybory Konsulty zostały dokonane 9 kwietnia 2002 r. w czasie 105 Zebrania Plenarnego Konferencji w Częstochowie.

1. Kontekst

1.1 mijającego trzechlecia w Kościele Powszechnym i lokalnym charakteryzował się wprowadzaniem w życie programu duszpasterskiego dla Kościoła powszechnego zaproponowanego przez Ojca świętego Jana Pawła II w Liście apostolskim Novo Millennio Ineunte. Kongregacja Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego wydała 19.11.2002 dokument Rozpocząć na nowo od Chrystusa przystosowujący ogólny program do potrzeb życia konsekrowanego. Mimo powolnego spadku sił, Papież kontynuował swoje pielgrzymowanie, w tym do Polski (sierpień 2002 roku) i proponował kolejne etapy programu zmierzającego do odnowy życie chrześcijańskiego: encyklika Ecclesia de Eucharystia (1.04.2003); rok Różańca świętego (październik 2003-październik 2004); rok Eucharystii (październik 2004-październik 2005) i dokument Mane nobiscum Domine. Następnym etapem będzie Synod Biskupów na temat Eucharystii w październiku 2005 roku.

W tym czasie cały Kościół i życie zakonne z Kościołem dziękował Bogu za 25 lat Pontyfikatu Jana Pawła II. Siostry zakonne w Polsce włączyły się z radością i wdzięcznością, modlitwą i duchowymi darami, w dziękczynienie za Pontyfikat Ojca świętego. Wzięłyśmy również udział w głównych uroczystościach w Rzymie. Kongregacja Wychowania Katolickiego wydała ważny dla nas dokument Osoby konsekrowane i ich misja w szkole. W Rzymie odbyły się spotkania organizowane przez Kurię rzymską, w których uczestniczyły przedstawicielki życia zakonnego z Polski: Sympozjum Uniwersytety i Kościół w Europie (2003) oraz pierwsze światowe spotkanie duszpasterstwa dzieci ulicy (2004). Ojciec święty i Kuria rzymska żywo uczestniczyła w bardzo trudnych wydarzeniach i negocjacjach związanych z niepokojami na świecie i wielkimi tragediami, jaką było trzęsienie ziemi w rejonach Dalekiego Wschodu, które pochłonęło ponad 300 tys. ofiar.

W marcu 2005 stan zdrowia Ojca świętego pogorszył się w znacznym stopniu, zmuszając Go do dwukrotnego pobytu w szpitalu Gemelli. Przed Niedzielą Palmową Jan Paweł II powrócił do Watykanu, ale nie prowadził osobiście liturgii Wielkiego Tygodnia. Wiadomo było, że cierpi i czuje się nie najlepiej; że nie może też mówić. Ostatnie publiczne pokazanie się Papieża dało sygnał całemu światu, że jest po prostu źle. Ufaliśmy jednak wszyscy, że i tym razem pokona chorobę. Cały świat mobilizował się w towarzyszeniu Ojcu świętemu bliskością i modlitwą. W czwartek wieczorem 31 marca przyszła wiadomość o pogorszeniu się stanu zdrowia, o zawale serca, wysokiej gorączce i kłopotach z nerkami. Piątek i sobota (1-2 kwietnia) były dniami przede wszystkim modlitwy i tam, w Rzymie, i na całym świecie i coraz trudniejszych wiadomości o zdrowiu Papieża. W sobotę, 2 kwietnia wieczorem media całego świata podały wiadomość, że Ojciec święty powrócił do Pana o godzinie 21.37. Ostatnie Jego słowo, według mediów, to było: Amen.

Odpowiedź ludzi na odchodzenie Papieża, na Jego cierpienie i śmierć przekroczyła wszelkie oczekiwania. Już nie tylko towarzyszono Papieżowi w Jego cierpieniu w czuwaniach na Placu św.Piotra, w kościołach i kaplicach, ale rozpoczęła się pielgrzymka do Niego, do Rzymu. Władze Rzymu obliczają, że w dniach poprzedzających pogrzeb około 3 milionów ludzi, po wielogodzinnych oczekiwaniach dniem i nocą, szło do św. Piotra, aby choć przez chwilę spojrzeć i pomodlić się wobec śmiertelnych szczątków umiłowanego Papieża. Ilu śledziło to co się działo dzięki telewizji, radiu i prasie – trudno policzyć. Tym razem media pokazały swą moc czynienia dobrze. Pogrzeb Jana Pawła II był jedną wielką manifestacją miłości i wdzięczności dla Papieża, uznania, niezależnie od poglądów, wyznań, pozycji społecznej i orientacji, dla Jego dzieła: dla życia i nauczania. Oglądaliśmy własnymi oczyma wielkie rzeczy, które Pan czynił: Zmarły Papież, który nadal mówił, jak podsumował to jeden z komentatorów telewizji włoskiej. Takiego wydarzenia Rzym w swej ponad 2500 letniej historii nie widział. Była to wielka katecheza o życiu bez reszty oddanym Bogu i ludziom.

Po przepisanej tradycją żałobie (novendiale) rozpoczęło się 18 kwietnia konklawe. Popołudniu 19 kwietnia, w czwartym głosowaniu, 265 następcą św.Piotra został wybrany kard.Joseph Ratzinger, Bawarczyk, który przyjął imię Benedykta XVI. Papież Benedykt przez lata był bliskim i zaufanym współpracownikiem Papieża Jana Pawła II i w ciągu niewielu jeszcze dni swego Pontyfikatu wielokrotnie nawiązywał do swego Poprzednika. Tak więc w krótkim czasie, przeżyliśmy czasów wiele.

1.2 W Kościele Polskim nastąpiły w tym czasie istotne zmiany: wybór, po latach przewodniczenia Księdza Prymasa J. Glempa, ks. abpa Józefa Michalika jako przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (marzec 2004), powstanie dwóch nowych diecezji bydgoskiej i świdnickiej (24.02.2004) i zmiany biskupów ordynariuszy w kilku diecezjach. Radością Kościoła były dość liczne w tym czasie kanonizacje i beatyfikacje polskich kandydatów na ołtarze i założycieli rodzin zakonnych obecnych w Polsce: kanonizacje: w 2003 – bpa Józefa S.Pelczara, założyciela Sióstr Sercanek, m.Urszuli Ledóchowskiej, założycielki urszulanek SJK, s.Marii De Mattias, założycielki adoratorek Krwi Przenajdroższej, Daniela Comboni, założyciela kombonianów i kombonianek, ks.Arnolda Jansena, założyciela Werbistów; w 2004 – ks.Alojzego Orione, założyciela orionistów i orionistek, beatyfikacje: w 2002 r. abpa Zygmunta Sz.Felińskiego, ks.Jana Balickiego, o.J.Benzyma TJ, s.Sancji Szymkowiak, serafitki; w 2003 – ks.J.Alberione, założyciela rodziny paulińskiej i m.Teresy z Kalkuty; w 2004- ks.Augustyna Czartoryskiego, salezjanina. W ciągu bieżącego roku odbędą się prawdopodobnie następne kanonizacje i beatyfikacje osób związanych z Polską.

Ważnym momentem tego okresu były kolejne Zjazdy Gnieźnieńskie: w 2003 pod znamiennym tytułem Quo vadis Europo i w 2004 pod hasłem Europa ducha. Chrześcijanie w procesie integracji europejskiej. W maju 2004 Ks. Prymas poświęcił fundamenty świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie i zawierzył Ojczyznę i Europę Opatrzności Bożej. W związku z 20 rocznicą męczeńskiej śmierci ks. J. Popiełuszki (19.10.2004) Solidarność ogłosiła ten rok rokiem ks. J.Popiełuszki.

Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej, Konferencja Episkopatu weszła do europejskich struktur organizacyjnych (CCEE) jako członek na pełnych prawach. Sytuacja społeczna, a przede wszystkim polityczna w Polsce wymagała od Episkopatu stałej czujności, aby podejmowane przez polityków i Sejm inicjatywy ustawodawcze nie szkodziły społeczeństwu i Kościołowi. Było tych interwencji sporo, przypomnimy tylko list w sprawie bezrobocia, walkę prawną w obronie rodziny, o zachowanie Funduszu Kościelnego i sprzeciwy wobec podejmowania nowych starań o zmianę ustawy tzw. aborcyjnej i legalizacji związków homoseksualnych.

Wydarzeniem, które w bolesny sposób dotknęło osoby konsekrowane było odejście do Domu Ojca śp. ks.bpa Edwarda Samsela, któremu życie zakonne zawdzięcza wiele z racji jego troski o nasze sprawy, życzliwości, gotowości do pomocy.

1.3 W świecie w dalszym ciągu dominującym problemem jest islamski terroryzm i ogniska wojny zbierające bogate żniwo cierpień i śmierci. To przede wszystkim Ziemia Święta, gdzie jednak po śmierci J.Arafata rodzi się nadzieja na osiągnięcie kompromisu i względny spokój; to Irak, najpierw wojna przeciw S.Hussainowi (20.03.2003), a obecnie wojna partyzancka przeciw okupacji obcych wojsk i nowym władzom wybranym w wyborach; to wreszcie liczne punkty konfliktu w Afryce, przede wszystkim w Sudanie. Są jednak światła dające nadzieje: zwycięstwo demokracji na Ukrainie, powolna choć trudna integracja państw UE, próba naprawienia relacji Europa-USA, a przede wszystkim rosnąca świadomość, że trudne sprawy trzeba rozwiązywać razem.

1.4 W Polsce był to następny trudny okres i od strony społecznej (rosnąca bieda, duże bezrobocie, wzrost zjawisk kryminalnych i kryminogennych, korupcja na wysokich szczeblach władzy we wszystkich dziedzinach, od polityki do administracji i przemysłu) i politycznej: upadek rządów Millera, kompromitacja i podział lewicy, afery (Rywina, Orlenu, Starachowicka i in.), walka polityczna między partiami nie przebierająca często w środkach. Zasadniczym jednak momentem było wejście Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 roku. Być może będzie to jakiś początek drogi ku pewnej normalizacji, choć na pewno nie dokona się sam z siebie. Ważnymi momentami tego okresu były bardzo uroczyste obchody 60-lecia Powstania Warszawskiego (i powołanie do życia w Warszawie Muzeum Powstania) i 60-lecia wyzwolenia Oświęcimia.

2. Konferencja, jej skład. Zebrania Plenarne

2.1 Konferencja liczy obecnie 150 członkiń reprezentujących 100 instytutów i stowarzyszeń życia konsekrowanego w Polsce. Wśród członkiń jest 58 przełożonych generalnych, 86 przełożonych prowincjalnych i 16 delegatek przełożonych wyższych. W mijającym trzechleciu w skład Konferencji zostało przyjętych 10 nowych instytutów będących w Polsce od niedawna. Jest to mała część przybyłych na przestrzeni ostatnich 20 lat zgromadzeń z innych krajów (jest ich prawdopodobnie ponad 50), pragnących zadomowić się w Polsce.

2.2 W czasie sprawozdawczym odbyło się 7 zebrań plenarnych Konferencji:

* 105. Zebranie Plenarne Konferencji – Jasna Góra, 9-12 kwietnia 2002 r. Pierwszy dzień Zebrania miał charakter sprawozdawczo-wyborczy. Przewodnicząca przedstawiła szczegółowe sprawozdanie z trzyletniej pracy Konsulty. Działalność poszczególnych Komisji przedstawiły ich opiekunki – konsultorki. Dokonano wyboru nowej Konsulty. W Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej została odprawiona Msza święta, której przewodniczył J.E. Ks. Abp Józef Kowalczyk, Nuncjusz Apostolski w Polsce. Kolejne dni miały charakter Sympozjum nt. „Sakrament Pokuty i Pojednania w życiu siostry zakonnej”, które zostało zorganizowane jako odpowiedź na oczekiwania sióstr na tę tematykę. W Sympozjum brały udział również siostry odpowiedzialne za formację w zgromadzeniach. Ponadto było zaproszonych kilka przedstawicielek klasztorów klauzurowych oraz przedstawicielki wszystkich nowych zgromadzeń zakonnych działających od niedawna na terenie Polski.

Na program Sympozjum składały się następujące tematy: Sakrament Pokuty i Pojednania w aspekcie teologii duchowości – O. Jerzy Gogola OCD; Współczesne problemy wobec Sakramentu Pokuty i Pojednania – Ks. Tadeusz Hajduk SJ; Rachunek sumienia codziennym przygotowaniem do Sakramentu Pokuty – Ks. Krzysztof Osuch SJ; Oczekiwania osób konsekrowanych wobec kapłanów spowiedników – M. Danuta Wróbel, służka NMP (na podstawie ankiety); Spojrzenie spowiednika na spowiedź sióstr – materia spowiedzi (echo z drugiej strony kratek) – Ks. Tadeusz Hajduk SJ; Kierownictwo duchowe w aspekcie Sakramentu Pokuty i Pojednania – Ks. Mieczysław Kożuch SJ; Kształtowanie sumienia w życiu zakonnym na poszczególnych etapach formacji – Ks. Mieczysław Kożuch SJ.

* 106. Zebranie Plenarne Konferencji – Warszawa, 1-3 października 2002 r. Eucharystię celebrowali w kolejnych dniach: O. Gabriel Bartoszewski OFMCap., J. Em. Ks. Kard. Józef Glemp, Prymas Polski, J.E. Ks. Bp Piotr Libera, Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski. Ks. Bp Piotr Libera wygłosił referat na temat: Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski. Przedstawił także aktualne sprawy Kościoła. Temat wiodący jesiennego spotkania: Świętość – „wypłyń na głębię” zainspirowany został dokumentem Rozpocząć na nowo od Chrystusa. Odnowione zaangażowanie życia konsekrowanego w trzecim tysiącleciu, wydanym przez Kongregację IŻKiSŻAp. Dokument ten omówiła m. Jolanta Olech, urszulanka SJK. Zostały wygłoszone referaty, nad którymi uczestniczki Zebrania Plenarnego dyskutowały w grupach: Świętość – czym jest? M. Mariola Karaś, służebniczka NMP starowiejska; Wspólnota – domem i szkołą świętości. M. Jolanta Olech, urszulanka SJK; Pedagogia świętości. Prof. dr hab. Katarzyna Olbrycht.

W ramach wolnego tematu została zaproszona na zebranie s. Anna Bałchan (córka Maryi Niepokalanej). Przedstawiła zebranym aktualny problem przymusowej prostytucji dziewcząt. S.Anna pracuje w strukturach pomocy wychodzenia z prostytucji.

W ostatnim dniu podjęto refleksję nad niedawną beatyfikacją arcybiskupa Zygmunta Szczęsnego Felińskiego i siostry Sancji Szymkowiak oraz nad posłannictwem szerzenia orędzia Miłosierdzia Bożego.

* 107. Zebranie Plenarne Konferencji – SYMPOZJUM, Jasna Góra, 2-4 czerwca 2003 r. zorganizowane przez cztery Konferencje Przełożonych Wyższych obecne w Polsce. Uczestniczyło ok. 400 osób z Konferencji zakonów żeńskich, męskich, kontemplacyjnych i instytutów świeckich. Pracowano nad temat nowa wyobraźnia miłosierdzia wskazanym przez dokument Kongregacji IŻKiSŻAp. Rozpocząć na nowo od Chrystusa. Zostały wygłoszone następujące referaty: Współczesna rzeczywistość Polski z obecnymi w niej obszarami ubóstwa – Ks. Adam Żak TJ; Kim jesteśmy i jak służymy – misja osób konsekrowanych dziś – doświadczenia poszczególnych Konferencji: konsulta zgromadzeń męskich: O. Maciej Zięba OP, prowincjał; konsulta zgromadzeń żeńskich: M. Jolanta Olech USJK, przewodnicząca KWPŻZZ; konsulta klasztorów klauzurowych: M. Weronika Sowulewska, przewodnicząca KPŻKK; konsulta instytutów świeckich: P. Anna Rastawicka, przewodnicząca KKIŚ. Nowa wyobraźnia miłosierdzia odpowiedzią na wyzwania nowych czasów (wielogłos) i współczesne obszary ubóstwa: przemoc w domu, w szkole, mediach – S.M. Więczkowska (honoratka); dzieci ulicy – Ks. Jacek Swęd (michalita); bezdomność – Ks. Mirosław Tosza; uzależnienia – Ks. Arkadiusz Nowak; prostytucja – P. Irena Dawid-Olczyk z La Strada; bezrobocie – Ks. Arkadiusz Wuwer. Na Sympozjum zaproszono J.E. Ks. Abp Stanisława Nowaka, metropolitę częstochowskiego, który celebrował w jednym dniu Mszę św. W spotkaniu wziął udział po raz pierwszy nowy przewodniczący Komisji KEP ds. Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, J. E. Ks. Biskup Andrzej Dzięga.

W czasie spotkania odbyła się również prezentacja dokumentu Konferencji WPZM i WPŻZZ Idziemy naprzód z nadzieją. W spotkaniu wzięła udział przedstawicielka Europejskiej Konferencji Wyższych Przełożonych (UCESM) – S. Ana Maria Garbayo. Sympozjum zakończone zostało Mszą św. dziękczynną za 25-lecie pontyfikatu Jana Pawła II w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej, której przewodniczył nuncjusz apostolski ks. abp Józef Kowalczyk.

* 108. Zebranie Plenarne Konferencji WPŻZZ – Warszawa, 14-16 października 2003r. Temat wiodący zebrania Eucharystia tworzy komunię i wychowuje do komunii był refleksją nad encykliką Jana Pawła II Ecclesia de Eucharistia. Zebranie rozpoczęło się Mszą świętą, której przewodniczył JE Abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce. Bp Piotr Libera, sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski odprawił Mszę świętą w drugim dniu obrad. Naświetlił również „Aktualne sprawy Kościoła w Polsce”. Przewodnicząca Konferencji WPŻZZ omówiła adhortację apostolską Ecclesia in Europa. Drugi dzień został poświęcony tematowi: Eucharystia buduje wspólnotę, który przedstawiła s. Hilaria Hatko, SSND. Uczestniczki spotkania podjęły refleksję i dyskusję w grupach nad przekazanymi treściami. W trzecim dniu obrad rzecznik KEP, ks. Józef Kloch odprawił Mszę św. i wygłosił referat na temat: Media katolickie. Sprawy prawne przedstawiła s. Maksymiliana Wojnar z Sekretariatu KEP, zwracając szczególną uwagę na ustawę o organizacji pożytku publicznego i wolontariacie. Na spotkanie została zaproszona P. Maria Wilczek z Polskiego Związku Kobiet Katolickich, która przedstawiła referat na temat: Sytuacja kobiety polskiej dziś, a wezwanie Kościoła.

* 109. Zebranie Plenarne Konferencji – Warszawa, 4-6 maja 2004 r. Tematem wiodącym była Odpowiedzialność przełożonej za życie wspólnoty w aspekcie duchowym, apostolskim i prawnym. Zebranie rozpoczęło się Mszą świętą, której przewodniczył i homilię wygłosił JE. Abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce. Następnie Arcybiskup podjął sprawę przystąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej, jak również przybliżył historię powstania flagi UE. W drugim dniu obrad Ks. Jan Bartlewicz TJ przedłożył dwa tematy: Odpowiedzialność za życie charyzmatem w aspekcie teologicznym i duchowym i Rozeznanie duchowe jako szukanie Woli Bożej dla wspólnoty i osób pojedynczych. Natomiast O. Gabriel Bartoszewski OFMCap omówił temat: Sprawowanie władzy przełożeńskiej w świetle przepisów kodeksu prawa kanonicznego. W trzecim dniu obrad przewodnicząca KWPŻZZ, M. Jolanta Olech USJK wygłosiła referat: Życie konsekrowane w Europie w perspektywie Unii Europejskiej. Ks. Bogusław Trzeciak TJ naświetlił sytuację Polski w strukturach Unii Europejskiej. Aktualne sprawy ekonomiczne i prawne przedstawił Ks. Jan Drob, ekonom KEP i S. Maksymiliana Wojnar z Sekretariatu KEP. Podczas Zebrania wystąpili przedstawiciele Spółki PPU PORT, którzy zapoznali z warunkami Porozumienia zawartego między KEP a PZU S.A. w sprawie ubezpieczenia mienia kościelnego. Kolejnym gościem był P. Martin Buschermöhle z Renovabis, który przedstawił możliwości korzystania z pomocy tej organizacji. Ks. Józef Kubicki TChr, Dyrektor Biura Pomocy Katolikom na Wschodzie poinformował o działalności Biura i zachęcił do skorzystania ze spotkania organizowanego dla osób wyjeżdżających na Wschód.

* 110. Zebranie Plenarne Konferencji – Warszawa, 5-7 października 2004 r. Temat wiodący: Formacja permanentna przez Eucharystię. Zebranie rozpoczęło się Mszą świętą, której przewodniczył i homilię wygłosił Abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce. Następnie Bp Piotr Libera, sekretarz generalny KEP naświetlił Aktualności z życia Kościoła w Polsce-relacje z Państwem. Spawy prawne przedstawiła S. Maksymiliana Wojnar z Sekretariatu KEP. W drugim dniu Mszę świętą odprawił i wygłosił homilię Bp Piotr Libera. W obradach wzięła udział sekretarka generalna Międzynarodowej Unii Przełożonych Generalnych s. Victoria Gonzalez de Castejon. W swoim wystąpieniu powiedziała o przygotowaniach do Kongresu Życia Konsekrowanego, który rozpocznie się w listopadzie 2004 r. w Rzymie pod hasłem Miłość, pasja do Chrystusa i ludzkości. Następnie Siostry ukazały przesłanie siedmiu Założycieli Zgromadzeń na temat Eucharystia szkołą świętości (w formie panelu). Kolejne wystąpienie ks. Józefa Górzyńskiego było omówieniem dokumentów dotyczących Eucharystii. M. Jolanta Olech USJK wprowadziła w temat: Eucharystia tworzy i wychowuje do komunii w o dokument przygotowujący do Synodu Biskupów Lineamenta, który był przedmiotem pracy w grupach przełożonych wyższych. Sprawy ekonomiczne i prawne przedstawił Ks. Jan Drob, ekonom KEP. Podczas Zebrania wystąpili przedstawiciele Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego „Arka-Pocztylion”. W trzecim dniu Mszę świętą odprawił i wygłosił homilię Bp Andrzej Dzięga, przewodniczący Komisji KEP ds. Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz Komisji Mieszanej, a następnie naświetlił zadania i rolę komisji, którymi kieruje. Kolejnym gościem była s. Eugenia Bonetti, przedstawicielka Konferencji Wyższych Przełożonych we Włoszech, która przestawiła temat: Budowanie sieci współpracy na rzecz przeciwdziałania przymusowej prostytucji i handlowi kobietami.

* 111 Zebranie Plenarne KWPŻZZ – zostało zaplanowane w Warszawie, w dniach 5-7 kwietnia 2005 r. Ze względu na śmierć Papieża Jana Pawła II zostało ono odwołane. Odbywa się teraz, w dniach 4-6 maja 2005. Ma ono charakter sprawozdawczo-wyborczy. Tematem spotkania jest, poza stałymi punktami Zebrań, przedstawienie sprawozdania ze Światowego Kongresu Życia Konsekrowanego.

3. Konsulta KWPŻZZ

3.1 Skład Konsulty. W dniu 9 kwietnia 2002 w skład Konsulty zostały wybrane:

m. Jolanta Olech, przełożona generalna Sióstr Urszulanek SJK, przewodnicząca

m. Danuta Wróbel, przełożona generalna Sióstr Służek NMP, wice-przewodnicząca

m. Macieja Kudłacz, przełożona generalna Sióstr Niepokalanek

s. Bożena Długowska, wizytatorka prowincji warszawskiej Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego ( Paulo (Szarytki)

m. Mariola Karaś, przełożona generalna Sióstr Służebniczek NMP starowiejskich

m. Julia Bakalarz, przełożona generalna Sióstr Dominikanek

s. Elwira Nieradka, przełożona prowincji przemyskiej Sióstr Felicjanek

m. Nella Stasiowska, przełożona generalna Sióstr Serafitek.

Zgodnie ze Statutem w zebraniach Konsulty uczestniczyła przewodnicząca Konferencji Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych, m. Weronika Sowulewska, ksieni Klasztoru Mniszek Kamedułek w Złoczewie.

Na swym pierwszym zebraniu Konsulta dokonała wyboru Sekretarki Konsulty. Pozostała nią nadal s. Ernestyna Wajs (Serafitka). Sekretarka Konsulty jest jednocześnie Sekretarką Konferencji.

3.2. W trakcie kadencji w składzie Konsulty miały miejsce następujące zmiany:

* We wrześniu 2002 odeszła z Konsulty m. Macieja Kudłacz, zastąpiła ją od grudnia 2002 s.Anna Helena Skalik, przełożona prowincjalna prowincji warszawskiej Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstanek;

* W marcu 2003 odeszła s. Bożena Długowska, zastąpiła ją od grudnia 2003 m.Fabiola Ruszczyk, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.

3.3. Konsultorki, zgodnie za Statutem, objęły opiekę nad poszczególnymi Komisjami:

Komisja Życia Konsekrowanego – m. Jolanta Olech

Komisja Formacyjna – s. Bożena Długowska – obecnie m. Fabiola Ruszczyk

Komisja Powołaniowa – m. Julia Bakalarz

Komisja Dzieł Charytatywnych – s. Elwira Nieradka

Komisja Pielęgniarska (obecnie Służb Medycznych) – m. Danuta Wróbel

Komisja ds. Wychowania (do komisji została m. Macieja Kudłacz przyłączona sekcja przedszkolańska) – obecnie s. Anna Helena Skalik

Komisja Misyjna – m. Nella Stasiowska

Komisja Administracyjo-Prawna – m. Mariola Karaś

Sekretarka Konsulty:

Komisja Parafialna – s. Ernestyna Wajs

3.4 Konsulta miała 17 zebrań, w tym kilka poza Warszawą (Częstochowa, u Sióstr Służebniczek w Starej Wsi, u Sióstr Służek w Mariówce, u sióstr Dominikanek w Krakowie) w Sekretariacie Konferencji i w domach sióstr urszulanek SJK i sióstr Zmartwychwstanek w Warszawie. Tematem spotkań było: ustalanie programów pracy członkiń Konsulty i programów Zebrań Plenarnych, informacja o sprawach bieżących, podejmowanie odpowiednich inicjatywach, promocja życia konsekrowanego (np. kontakty z mediami, przygotowanie do dni życia konsekrowanego i in.), a czasem jego obrona (por. List otwarty do Tygodnika Powszechnego), czuwanie nad pracami Komisji, zadania związane z reprezentacją Konferencji w Kraju i poza Polską i inne, wynikające ze Statutu Konferencji i z tego, co niesie bieżące życie. Konkretne działania były podejmowane przez poszczególne konsultorki, we współpracy z Sekretariatem Konsulty i Komisjami działającymi przy Konferencji.

4. Komisje przy Konferencji

4.1 Bardzo ważnym narzędziem realizowania zadań Konferencji i Konsulty są Komisje. Sprawozdania z ich prac są w załączeniu. Tutaj, dla pewnej całości wyliczamy przede wszystkim te inicjatywy, które są stałą formą pracy poszczególnych komisji.

Życia Konsekrowanego odpowiada za:

* Międzyzakonne roczne Studium Junioratu w Warszawie (obecnie pod opieką m. Angeliki Spychalskiej, felicjanki. Spotkania odbywają się w domu Sióstr Uczennic Boskiego Mistrza w Warszawie, na Żytniej);

* Szkolenia nowo mianowanych przełożonych lokalnych (dwa tygodniowe turnusy w każdym roku obejmujące ponad. 200 sióstr);

* Opracowywanie programów pracy duchowej na każdy rok i spotkania referentek diecezjalnych (raz w roku).

Komisja Formacyjna:

* Doroczne sesje dla mistrzyń (postulatu, nowicjatu, junioratu i formacji ciągłej w Zakroczmiu);

* Rekolekcje dla przełożonych wyższych (w Częstochowie) – obecnie, na jakiś czas, zawieszone z braku chętnych.

Komisja Powołaniowa:

* Współpraca z Krajową Radą Duszpasterstwa Powołań;

* Współpraca w organizowaniu ogólnopolskich Kongregacji Referentów i Referentek Powołaniowych (dwa razy w roku) ;

* Spotkania formacyjne dla sióstr referentek powołaniowych w Czechowicach- Dziedzicach, w Gdyni i ostatnio w Zakroczymiu.

Komisja Dzieł Charytatywnych

* Doroczne spotkania sióstr prowadzących dzieła charytatywne (w Częstochowie).

Komisja Pielęgniarska obecnie Służb Medycznych

* Rekolekcje dla sióstr pielęgniarek w Gostyniu;

* Dni skupienia dla sióstr pielęgniarek w Częstochowie;

* Próba poszerzenia zakresu działań Komisji o lekarzy różnych specjalności i psychologów.

Komisja ds. Wychowania

* Sesje dla sióstr nauczycielek, katechetek, wychowawczyń internatów i burs;

* Sekcja ds.Przedszkoli (poprzednio – w strukturach Rady Szkół Katolickich, obecnie pod opieką Konsulty) organizuje spotkania dla dyrektorek przedszkoli i inne.

Komisja Misyjna

* Spotkania formacyjne referentek misyjnych;

* Zebranie dyrektorów misyjnych zakonów żeńskich i męskich;

* Świąteczna korespondencja z siostrami misjonarkami.

Komisja Administracyjno-Prawna

* Stała pomoc zgromadzeniom i klasztorom klauzurowym w sprawach związanych ze zmianami prawnymi, z nowym systemem ubezpieczeń oraz organizowanie spotkań informacyjnych;

* We współpracy z Sekretariatem KEP i ekonomem KEP – organizowanie spotkań dla ekonomek i prowadzących dzieła w związku z zachodzącymi zmianami prawnymi.

Komisja Parafialna

* Dni skupienia dla sióstr pracujących w instytucjach kościelnych i domach zakonnych;

* Pomoc Komisji KEP ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w organizowaniu sesji liturgicznych dla sióstr zakonnych w Częstochowie.

5. Kontakty i współpraca we Wspólnocie Kościoła

5.1 Z Kongregacją Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego Konferencja nasza utrzymuje stałe kontakty. Mają one charakter bieżącej informacji o pracach Konferencji (sprawozdania z Zebrań Plenarnych i informacja za pośrednictwem Biuletynu przesyłanego Kongregacji), a także kontaktów osobistych: przynajmniej raz w roku wizyta Przewodniczącej lub członkiń Konsulty w Kongregacji. W dniu 11 lutego 2004 nastąpiła zmiana prefekta. Ojciec Święty Jan Paweł II mianował nowym Prefektem Kongregacji IŻK i SŻAp arcybiskupa Franca Rodé CM. W listopadzie 2004 Przewodnicząca Konsulty była u Księdza Prefekta, aby przekazać mu informacje o naszej Konferencji.

5.2 Z Nuncjuszem Apostolskim i Nuncjaturą w Polsce. Ksiądz Nuncjusz, zgodnie ze Statutem Konferencji, uczestniczył w każdym Zebraniu Plenarnym Konferencji, zwykle w dniu otwarcia, sprawując Ofiarę Eucharystyczną i w okolicznościowej homilii przekazywał swe refleksje i ukierunkowania dla życia zakonnego w Polsce (por. sprawozdania z Zebrań plenarnych zamieszczane w Biuletynie). Przynajmniej raz w roku Konsulta miała osobiste spotkanie z Księdzem Nuncjuszem. W czasie spotkania była zawsze możliwość przekazania informacji z naszej pracy, przedstawienia radości i problemów, uzyskania kompetentnej rady i wysłuchania refleksji pomagającej we właściwym odczytaniu aktualnych potrzeb. Ksiądz Nuncjusz był zawsze gotów przyjąć na rozmowę przedstawicielki Konsulty ze sprawami, które tego wymagały. Nuncjatura Apostolska systematycznie przesyła Konsulcie aktualne dokumenty Stolicy Apostolskiej i informacje dotyczące bieżących spraw Kościoła.

5.3 Z Konferencją Episkopatu Polski

* Starałyśmy się utrzymać kontakt z Księdzem Prymasem zapraszając kilkakrotnie na Zebrania Plenarne z prośbą o Mszę św. i homilię. Przynajmniej raz w roku, przy okazji życzeń świątecznych Konsulta w pełnym składzie prosiła o audiencję, aby przy okazji zdać sprawę z bieżących spraw i problemów Konferencji. Ponadto dwukrotnie Przewodnicząca KWPŻZZ była na audiencji w sprawach bieżących (m.in. chodziło o losy archiwum Wydziału Spraw Zakonnych). W marcu b.r. Przewodnicząca była też na audiencji u obecnego Przewodniczącego KEP, abpa J. Michalika, aby przedstawić niektóre bieżące sprawy życia zakonnego w Polsce, podziękować za solidarność w związku z artykułami w Tygodniku Powszechnym, i poinformować o zbliżającym się Zebraniu Plenarnym.

* Przedstawicielki Konsulty (zwykle przewodnicząca z zastępczynią) uczestniczyły w Sesjach plenarnych Konferencji Episkopatu aż do maja 2004 roku. Kilkakrotnie też, w czasie Sesji plenarnej, była okazja do przedstawienia Episkopatowi Polski krótkiej informacji o pracy Konferencji i bieżących sprawach ustnie lub na piśmie. Po prawie rocznej przerwie w marcu bieżącego roku przewodnicząca KWPŻZZ została ponownie zaproszona na sesję plenarną KEP w marcu b.r.. Trudno w tej chwili przewidzieć, jaka będzie dalsza praktyka.

* Osiem sióstr zakonnych zostało powołanych, najczęściej jako konsultorki, do różnych Komisji i Zespołów Konferencji Episkopatu Polski.

* Kontakt z Sekretariatem KEP, szczególnie z Sekretarzem Generalnym Konferencji i biurem Sekretariatu ma charakter stały i roboczy. Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski, ks. bp Piotr Libera uczestniczył w niemal wszystkich Zebraniach plenarnych KWPŻZZ. Zwykle przedstawia aktualne sprawy Kościoła w Polsce na tle sytuacji ogólnej Kraju. Konsulta kilkakrotnie miała osobiste spotkania z Sekretarzem Generalnym, w czasie których zgłaszała pewne problemy i prośby (np. dotyczące spraw prawnych), bądź też informowała o pracach Konferencji. Konsulta i Sekretariat mają też stały kontakt z Ekonomem KEP, ks. prał. Janem Drobem, który był gościem niemal każdego Zebrania plenarnego i z s.Maksymilianą Wojnar w związku z problemami prawnymi.

* Organem KEP-u zajmującym się życiem konsekrowanym w Polsce jest Komisja KEP ds. Życia Konsekrowanego. Tworzą ją księża biskupi wyznaczeni przez Konferencję Episkopatu. Przewodniczącym Komisji do 2003 był śp. ksiądz biskup Edward Samsel. Po Jego przedwczesnym odejściu do Pana, przewodniczącym Komisji został wybrany przez KEP, ks.bp Andrzej Dzięga, biskup sandomierski. Zgodnie ze statutem Komisji uczestniczą w jej pracach, jako konsultorzy, przedstawiciele życia konsekrowanego. W mijającym okresie, do komisji została powołana jako konsultorka m.Jolanta Olech, USJK. Udział w pracach Komisji to przede wszystkim udział w zebraniach (zwykle dwa razy do roku) i opracowywanie, na zlecenie, pewnych tematów (w mijającym okresie sprawozdawczym były to następujące sprawy: sytuacja prawna sióstr zatrudnionych w instytucjach kościelnych [wobec przerwy w pracach Komisji z racji śmierci ks.bpa E.Samsela, temat nie został podjęty, po prostu dane uległy przedawnieniu]; Nowe zgromadzenia w Polsce po 1989 roku; Obchody Dnia Życia Konsekrowanego – cel, programy, formy). Z inicjatywy Komisji raz w roku jest organizowana sesja z udziałem wikariuszy diecezjalnych (lub ich odpowiedników w diecezjach) ds. życia konsekrowanego. Od kilku lat, na nasz wniosek, w sesjach tych uczestniczą referentki diecezjalne. Każda sesja ma swój temat i w programie przewidziane jest miejsce na informacje ze strony poszczególnych Konferencji Przełożonych Wyższych. Komisja wzięła też na siebie promocję Dnia Życia Konsekrowanego w skali ogólnokrajowej i w diecezjach (Msza święta radiowa, przygotowanie materiałów, mass media, zachęty kierowane do środowisk zakonnych i do diecezji). W związku z tym Przewodniczący przygotowuje każdego roku list, który funkcjonuje jako list biskupów polskich na ten Dzień. Po serii poświęconej poszczególnym formom życia konsekrowanego, rozpoczęta została seria dotycząca ślubów (w 2004 – ślub czystości; 2005 – ślub ubóstwa). Ważnym tematem, który stał się przedmiotem prac Komisji i któremu była poświęcona sesja dla wikariuszy diecezjalnych był problem szafarstwa komunii świętej i otwierania tabernakulum w odniesieniu do kobiet, a w szczególności do sióstr zakonnych. Dyskusja była trudna. Wydaje się, że na obecnym etapie nie ma atmosfery, a więc i szansy na wprowadzenie nadzwyczajnego szafarstwa komunii świętej dla kobiet. Wydaje się, że przygotowywane przez Konferencję Episkopatu normy odnoszące się do sprawowania Eucharystii nie przewidują nadal takiej możliwości. Nie zmieni to jednak – jak ufamy – faktu, że w wielu diecezjach (w coraz większej liczbie diecezji) siostry otrzymują takie pozwolenia (szafarstwa komunii św. i szafarstwa otwierania tabernakulum) na użytek wspólnoty zakonny.

* Z Komisją KEP ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przede wszystkim przez współpracę w organizowaniu spotkań dla grup Sióstr na Jasnej Górze. Sesje odbywają się każdego roku.

* Z Komisją Duszpasterstwa ds. Młodzieży. Współpraca ta ożywiła się bardzo ze względu na przygotowania do Światowego Dnia Młodzieży. Siostry uczestniczyły w wielu inicjatywach z tym związanych. Delegatki sióstr uczestniczą w organizowanym przez Komisję Forum Młodzieży w Siedlcach.

* Z Krajową Radą Duszpasterstwa Powołań KEP. Konferencję reprezentuje w Radzie opiekunka Komisji ds. Powołań, m. Julia Bakalarz. Współpraca układa się bardzo dobrze. M. J. Bakalarz i siostry z Komisji powołaniowej uczestniczą każdego roku w międzynarodowych sesjach organizowanych przez europejskie centrum powołań. Szersze informacje o współpracy i o udziale matki Julii w inicjatywach Rady są w sprawozdaniu Komisji.

* Nową formą współpracy jest uczestniczenie w inicjatywie Caritas Polska, która weszła w ogólnoeuropejską sieć przeciwdziałania handlowi ludźmi (kobiety, młodzież żeńska i męska, dzieci), a szczególnie pomocy kobietom pragnącym wyjść z przymusowej prostytucji. Jest to konkretna odpowiedź naszej Konferencji na wezwanie Ojca świętego o nową wyobraźnię miłosierdzia. Organizacją wiodącą jest Caritas Archidiecezji Warszawskiej, której nasza Konsulta pomogła w nawiązaniu kontaktów z USMI (Konferencja przełożonych wyższych Italii) i w zorganizowaniu sesji szkoleniowych. Do bezpośredniej współpracy w tym dziele weszło kilka zgromadzeń. Zostały zorganizowane przy pomocy odpowiednich komórek ze Szwajcarii dwie tygodniowe sesje szkoleniowe dla sióstr zajmujących się tą sprawą. S.E.Bonetti, odpowiedzialna w USMI za koordynowanie pomocy była w Polsce. Spotkała się między innymi z Przełożonymi Wyższymi w czasie Zebrania Plenarnego w 2004 roku.

5.4 Z Komisją Mieszaną Biskupi-Przełożeni Wyżsi. Do Komisji Mieszanej Biskupi-Przełożeni Wyżsi, powstałej w 1990 roku i działającej w oparciu o dokument Stolicy Apostolskiej Mutuae relationes, należy z urzędu Przewodnicząca Konferencji oraz wybrana przez Konferencję Przełożona Wyższa (s. Bożena Długowska, a obecnie m.Danuta Wróbel). Przewodniczącym Komisji jest ks.bp A.Dzięga. Księża Biskupi przychylili się do prośby przewodniczących Konferencji zakonnych o ustanowienie unii personalnej przewodniczącego w obu Komisjach (KEPu i Mieszanej), w nadziei na lepszą koordynację prac. Spotkania Komisji odbywają się przeciętnie raz w roku w różnych częściach Polski. Omawiano różne problemy z dziedziny relacji życie zakonne Kościoły lokalne (sprawy prawne, finanse, kompetencje przełożonych i biskupów diecezjalnych). Wydaje się, że nadal nie udało się wypracować skutecznego modelu pracy Komisji.

6. Współpraca z Konferencjami i organizacjami życia konsekrowanego

Myślą przewodnią i stałą zachętą do szukania nowych i pogłębiania starych form współpracy są dla nas słowa adhortacji Vita consecrata, że „Potrzebujemy siebie nawzajem…”(VC 52) i razem możemy zrobić więcej i służyć lepiej.

6.1 Współpraca z Konferencjami przełożonych wyższych w Polsce (Konferencja zgromadzeń męskich, klasztorów klauzurowych i instytutów świeckich). Jest to współpraca stała i owocna. Coraz pełniej zdajemy sobie sprawę z konieczności jednoczenia sił w służbie Bogu, Kościołowi i dzisiejszemu człowiekowi. Ta świadomość owocuje znacznym zbliżeniem poszczególnych Konferencji, a także podejmowaniem wspólnych inicjatyw:

* Przedstawiciele Konferencji Przełożonych Wyższych Zgromadzeń Męskich są zapraszani do naszej Konferencji, natomiast przedstawicielki naszej Konferencji uczestniczą w Zebraniach Plenarnych KWPZM. Wysyłamy również zaproszenia do Konferencji Instytutów Świeckich. Przewodnicząca Konferencji Klasztorów Klauzurowych uczestniczy w sposób stały w zebraniach Konsulty, jako przedstawicielka swej Konferencji i bierze udział w Zebraniach Plenarnych.

* Dwukrotnie w okresie sprawozdawczym odbyło się spotkanie Konsult poszczególnych Konferencji, dla omówienia wspólnych spraw. Ponadto przygotowano razem wspomniane wyżej Sympozjum Rozpocząć na nowo od Chrystusa.

* Staraniem obu Konsult zostało przygotowane i wydane opracowanie Idziemy naprzód z nadzieją stanowiące pewne podsumowanie historii życia konsekrowanego w Polsce, jego życia i działania w okresie komunizmu i pewnych zadań na przyszłość. Zdaniem Konsult powinno ono mieć drugą część o priorytetach i zadaniach w zmieniającej się rzeczywistości.

* Stała współpraca i wzajemna pomoc między Sekretariatami obu Konferencji.

6.2. Z Unią Europejskich Konferencji Przełożonych Wyższych (UCESM). Nasza Konferencja jest członkiem UCESM-u od początku jego istnienia. Bieżąca współpraca między UCESM i Konferencją polega na wymianie korespondencji i informacji między Sekretariatem UCESM-u a Konsultą. Staramy się w miarę możliwości odpowiadać na inicjatywy i uczestniczyć w proponowanych spotkaniach. Kilkakrotnie zapraszaliśmy przedstawicieli UCESMu na nasze spotkania (ostatnio: na Sympozjum 2003 r. obecną sekretarkę, s.A.Garbayo). Regularnie bierzemy udział w zebraniach plenarnych Unii (w spotkaniu w Ljublianie, 16-22.2004 – uczestniczyła m.Danuta Wróbel). W zorganizowanej w dniach 19-28 lipca 2002 – Pielgrzymce Nadziei – Europejskie spotkanie młodych osób konsekrowanych z Polski uczestniczyły dwie siostry: s. Małgorzata Krupecka, urszulanka SJK i s. Agnieszka Szlubowska, franciszkanka służebnica Krzyża.

Współpraca nie jest łatwa, ponieważ sama Unia z dużym wysiłkiem uświadamia sobie obecność i pewną inność życia konsekrowanego w naszej części Europy i odnosimy wrażenie, że ze względu na różnice w postrzeganiu priorytetów i zasad tego życia trochę boi się „inwazji” i konfrontacji różnych modeli tego życia. Nie mamy w praktyce żadnego np. wpływu ani na dobór tematów poszczególnych sesji, ani możliwości prezentowania naszego życia. Jesteśmy raczej odbiorcą tego, co Unia proponuje. Obecnym, od 2004 roku przewodniczącym UCESMu jest o. August Hülsmann, prowincjał Sercanów z Niemiec. Z drugiej strony, biorąc pod uwagę teologię komunii, trudno się całkowicie od Unii odciąć.

W kwietniu 2004 roku COMECE (Komisja CCEE) zorganizowała pielgrzymkę do Santiago de Campostella w Hiszpanii, jako przygotowanie modlitewne do poszerzenia Unii Europejskiej o 10 nowych członków, w tym Polski. Zaproszono na pielgrzymkę 10 przedstawicieli życia zakonnego. UCESM jedno miejsce zaproponowała Polsce. W pielgrzymce uczestniczyła w imieniu życia konsekrowanego w Polsce m.Jolanta Olech.

6.3 Międzynarodowa Unia Przełożonych Generalnych (UISG). Punkt ten dotyczy w zasadzie przełożonych generalnych, członkiń Unii. Aktualnymi delegatkami Polski do Konstelacji Europa 6 są m. Jolantę Olech USJK i dwie zastępczynie: m. Danuta Wróbel i m.Christiana Busz, a od 2004 – m.Krystyna Smolarczyk. Nasza współpraca, jako delegatek Polski polega przede wszystkim na udziale w zebraniach plenarnych Unii (ostatnie w maju 2004 – m. Jolanta Olech USJK, m. Danuta Wróbel, m. Christiana Busz) i na spotkaniach Zarządu z delegatkami Konstelacji (27.11-2.12.2002 w Kenii, Nairobi m.Jolanta Olech); i w maju 2004 w Rzymie – m.Danuta Wróbel). Uczestniczyłyśmy w przygotowaniu do Kongresu Życia Konsekrowanego (odpowiedzi na kwestionariusz, praca nad Lineamenta, zaproszenie w zeszłym roku sekretarki generalnej UISG na zebranie plenarne z wystąpieniem o Kongresie). W samym Kongresie w dniach 23-27.XI.2004 r. – uczestniczyły: m. Jolanta Olech i m. Hilaria Hatko. Na prośbę UISG, następne spotkanie Konstelacji odbędzie się w dniach 22-28 listopada 2005 w Warszawie.

6.4 Osobny dział kontaktów to kontakty z Renovabis (Freising, Niemcy). W nowej sytuacji politycznej i wobec potrzeb krajów na Wschód od nas, kontakty te i pomoc uległa znacznemu zmniejszeniu. Przypuszczamy, że poszczególne zgromadzenia zwracają się wprost do odpowiednich biur wtedy, gdy mają takie potrzeby. Nadal pośredniczymy jako Konferencja w uzyskiwaniu stypendiów językowych dla sióstr. Ze stypendium językowego skorzystało: w 2002 r. – 12 sióstr, w 2003 r. – 15 sióstr, w 2004r. – 7 sióstr. Konsulta powołała nową komisję stypendialną (grudzień 2003 r.). W styczniu 2004 r. zostałyśmy poinformowane o zmienionych zasadach korzystania ze stypendiów. Zredukowano ilość miejsc z piętnastu na siedem. Mimo ograniczeń staramy się ten kontakt podtrzymać. Obecnie w instytucji za sprawy Polski jest odpowiedzialny p. Martin Buschermöhle mówiący po polsku. Był on obecny na naszym zebraniu plenarnym. Przewodnicząca i Siostry z Sekretariatu spotkały się z nim kilkakrotnie (ostatnio – w lutym 2005).

7. Sekretariat Konsulty i Konferencji

7.1 Na co dzień zadania Konferencji są realizowane przez Siostry pracujące w Sekretariacie. To one umożliwiają Konsulcie, jak i Konferencji wypełnianie statutowych zadań. Siostry pracują z ogromnym poświęceniem i zaangażowaniem. Służą też ofiarnie i kompetentnie poszczególnym zgromadzeniom zakonnym, czego z pewnością wszystkie doświadczamy. W Sekretariacie Konsulty nadal pracują trzy osoby: s. Ernestyna Wajs (serafitka) – Sekretarka Konsulty i odpowiedzialna za Sekretariat, s. Krystyna Chmiel (służebniczka starowiejska), odpowiedzialna za sprawy prawne, s. Barbara Kulikowska (sercanka), asystentka, odpowiedzialna za sprawy administracyjne i za redakcję Biuletynu KWPŻZZ. Siostry są zatrudnione w oparciu o umowy o pracę. Mimo pewnego koniecznego podziału pracy wewnątrz Sekretariatu, Siostry pracują jako dobrze zorganizowana i solidarna ekipa. Siostry w całości przejęły redakcję i wysyłkę Biuletynu Konferencji. W okresie sprawozdawczym wyszło 7 numerów Biuletynu. Ostatni, który otrzymujemy na tym Zebraniu Plenarnym, jest poświęcony pamięci Ojca świętego Jana Pawła II. Siostry troszczą się też o uzupełnienia strony internetowej Konferencji, która znajduje się w serwerze Księży Salwatorianów katolik. Adres strony: www.zakony.katolik.pl i jest administrowana przez p.Agnieszkę Styrna z Wrocławia.

Od listopada 2004 została zaangażowana do pomocy przy porządkowaniu archiwum Konferencji (i dawnego Wydziału Spraw Zakonnych) s. Angelika Iwanicka (serafitka).

7.2 Fundusze na działalność Konferencji pochodzą ze składek członkowskich. Istnieje pewna rezerwa, która powstała w końcu lat 90-tych i jest powiększana z racji pracy akwizytorskiej sióstr z Sekretariatu wobec Funduszu Emerytalnego. Dzięki temu udało się do dziś nie podnieść wysokości składki.

7.3 W dalszym ciągu Sekretariat Konsulty wspomaga poszczególne Zgromadzenia w sprawach prawnych, a przede wszystkim stara się śledzić zmiany prawne w kraju, szczególnie te, które odnoszą się lub mogą w jakiś sposób dotykać naszego życia czy prowadzonych dzieł. Dotyczy to też nowych przepisów i możliwości wynikających z akcesu do Unii Europejskiej. S. Krystyna Chmiel troszczy się o przekazywanie informacji o szkoleniach i organizuje je we współpracy z innymi jednostkami. Szczegółowe dane są w sprawozdaniu Komisji Administracyjno-Prawnej.

7.4 Z polecenia Konsulty Sekretariat zorganizował dwukrotnie kurs języka angielskiego. Kurs prowadziły dwie Siostry urszulanki UR z Anglii. W roku 2002 (1.07-2.08) w kursie uczestniczyło 25 sióstr; a w roku 2004 (5.07-30.07) uczestniczyły 24 siostry.

8. Ci, którzy nas poprzedzili w drodze do Ojca.

W mijającym trzechleciu odeszły do Domu Ojca byłe Konsultorki:

* 14 lipca 2004 r. – m. Marietta Kopińska, lat 66, przełożona prowincji przemyskiej Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Starowiejskich. Konsultorka w latach 1987-1996;

* 29 lipca 2004 r. – s. Teodata Dopierała, lat 70, przełożona prowincjalna Zgromadzenia Sióstr Urszulanek UR. Konsultorka w latach 1990-1995;

i członkinie Konferencji:

* 15 marca 2004 r. – s. Maria Gemma Sasinowska, lat 63, przełożona prowincji warszawskiej Zgromadzenia Sióstr Św. Elżbiety;

* 1 kwietnia 2004 r. – m. Tarsycja Stręciwilk, lat 64, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Pasjonistek;

* 11 sierpnia 2004 r. – m. Józefa Gebel, lat 85, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Dominikanek Misjonarek w latach 1969-1987.

Z wdzięcznością za całe wniesione dobro polecamy nasze zmarłe Siostry Bożemu Miłosierdziu.

9. Sprawy wymagające kontynuacji i sugestie dla nowej Konsulty

Każdy okres pracy Konferencji a więc i Konsulty niesie ze sobą nowe potrzeby i wezwania. Niewątpliwie staną się one przedmiotem refleksji i pracy nowo wybranej Konsulty. Pozwalamy sobie jednak zasygnalizować pewne sprawy, które – jak nam się wydaje – wymagają kontynuacji i uwagi.

* W Polsce, jak już wielokrotnie wspominałyśmy, na przestrzeni ostatnich 15-20 lat podjęło działalność ponad 50 nowych zgromadzeń zakonnych. Tylko niewielka część z nich, to wspólnoty rodzące się na gruncie polskim. Pozostałe przyszły z innych krajów i są często próbą przeszczepienia na grunt polski nowych charyzmatów. Obecna Konsulta, mimo dobrych chęci i zamiarów, nie była w stanie znaleźć odpowiednich koncepcji i form, w jaki sposób zintegrować i włączyć te wspólnoty w prace Konferencji. Wydaje się, że jest to nadal konieczne, tym bardziej, że przybywają nowe zgromadzenia i byłoby dobrze, aby o nich wiedzieć i jakąś naszą troską je ogarnąć. Obecność tych zgromadzeń oznacza również, że wszystkie nasze statystyki odnoszące się do życia zakonnego żeńskiego (liczba instytutów, osób, domów, powołań, wstąpień i odejść) po prostu są nie kompletne).

* W roku 2001 zostało zorganizowane po raz pierwszy spotkanie formacyjne dla sióstr w wieku średnim. Wydaje się, że ta inicjatywa znalazła dobry odbiór, ale została zdominowana przez aspekt psychologiczny. Zabrakło czasu i dobrego pomysłu jaką przyjąć formułę tych spotkań i jak je kontynuować. Może dobrze byłoby, aby to były spotkania np. raz w roku i ze stałym programem (podobnie jak szkolenia dla nowo mianowanych przełożonych).

* Niewątpliwym wyzwaniem dla współczesnego życia konsekrowanego jest formacja początkowa i permanentna. Robi się w tej dziedzinie sporo. Powstają nowe możliwości, które być może mogłyby uwolnić Konsultę od bezpośredniej troski o organizowanie takich inicjatyw, jak kursy dla formatorów (u Salwatorianów w Krakowie). Choć nie jest dostatecznie jasne, czy już teraz. Warto byłoby jednocześnie pomyśleć o propozycjach skierowanych wprost do przełożonych, jako pierwszych odpowiedzialnych za formację w swych wspólnotach. Pod tym kątem pozwoliłyśmy sobie zaprosić znanego siostrom o. Amadeo Cenciniego z Rzymu z tygodniowym kursem na temat formacji permanentnej. Ojciec A.Cencini wyraził gotowość. Jeśli Konsulta podejmie tę inicjatywę należałoby nawiązać kontakt z nim i ustalić termin (późna jesień 2005 lub wiosna 2006) i zająć się stroną organizacyjną.

* Sekretariat naszej Konferencji stał się spadkobiercą archiwum Wydziału Spraw Zakonnych przy Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski. Archiwum to, zawierające materiały niemal od 1948 roku, mieści się w kilku szafach w pomieszczeniach Sekretariatu. Jest ono bezcennym świadkiem życia i zmagań zakonów w Polsce w okresie od II wojny światowej. Rozpoczęto proces porządkowania tego archiwum i powinien być on kontynuowany.

* Komisja Pielęgniarska przekształciła się w Komisję Służb Medycznych, aby podjąć próbę szerszego wykorzystania naszych wewnętrznych możliwości, jakie daje obecność sióstr o wysokich kwalifikacjach w zakresie medycyny, psychiatrii, psychologii dla pomocy siostrom w potrzebie. Refleksja nad tym jak to zrobić trwa i chyba powinna być kontynuowana. Rodzi się też pomysł utworzenie tzw. grupy wsparcia z udziałem specjalistów świeckich. Jest on na etapie myślenia i projektów. Wydaje się, że byłoby dobrze, aby to myślenie i projektowanie kontynuować i próbować doprowadzić do konkretnych realizacji.

* Ostatnie miesiące rozpoczętego roku wśród innych trudnych spraw zdominowała tzw. Lista Wildsteina zawierająca spisy zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej. Wiemy, że jest ona niekompletna. Jej upublicznienienie wywołało na nowo lęki związane z dość szerokim zjawiskiem penetracji różnych warstw społecznych, w tym Kościoła, przez służby bezpieczeństwa PRL. Nie wiemy na ile to zjawisko dotknęło środowiska zakonne. Wiemy natomiast, że większość naszych wspólnot ma istniejące nadal „teczki” i różne osoby (historycy, czasem dziennikarze) do nich sięgają. Sądzimy, że może byłoby dobrze powołać na poziomie Konferencji komisję, która otrzymałaby od nas uprawnienia do sprawdzenia w IPN-ie stanu rzeczy w naszym imieniu. Najbardziej pociągającą korzyścią pracy takiej Komisji byłby fakt, że na czas jej działania nikt inny nie miałby dostępu do teczek naszych i być może także imiennych teczek sióstr. Oczywiście można by też pójść takim torem, że poszczególne zgromadzenia zainteresują się swymi zasobami w IPN.

* Jak wspomniałyśmy, UISG zaplanowało spotkanie delegatek Konstelacji w Warszawie, w listopadzie 2005. Spotkanie odbędzie się w Centrum Kulturalnym Ojców Barnabitów na Smoluchowskiego. UISG liczy na naszą pomoc organizacyjną. Chciały by także spotkać się z przełożonymi wyższymi Polski. Proponują, jako temat spotkania, refleksje nad Kongresem Życia Konsekrowanego.

Zamiast zakończenia

W imieniu Konsulty i Sekretariatu pragnę podziękować serdecznie Czcigodnym i Kochanym Siostrom za okazane nam zaufanie. Starałyśmy się na nie odpowiedzieć na miarę naszych sił i możliwości. Za braki – przepraszamy.

Na koniec już tradycyjnie, niech nam będzie wolno przypomnieć ponownie słowa św. Bernarda: „Wszyscy potrzebujemy siebie nawzajem: duchowe dobro, którego nie posiadam, otrzymuję od innych. (..) Istotą jedności – zarówno tutaj, jak i tam – jest ta sama miłość” objawiająca się przecież we wzajemnym ubogaceniu, we wzajemnej posłudze i pracy ad majorem Dei gloriam.

[-] m.Jolanta Olech, USJK
Przewodnicząca KWPŻZZ
Warszawa, 4 maja 2005 r.